Στις 15 Οκτωβρίου 22 βρεθήκαμε στο TEDx Larissa. Το φετινό θέμα ήταν μία φράση του Πικάσο, “Αν σου τελειώσει το μπλε, βάλε κόκκινο”, μία αναφορά του στην ευρηματικότητα, τον ριζοσπαστικό τρόπο σκέψης και την δημιουργικότητα (ίσως και την καινοτομία). Οι ομιλίες ήταν πολύ ενδιαφέρουσες με ποικίλες θεματικές. Προφανώς δεν μπορούμε να περιγράψουμε τα πάντα από αυτές. Αυτό το αφήνουμε σε εσάς, μιας και σε λίγο καιρό θα ανέβουν στο κανάλι του TEDx. Ωστόσο, σας παραθέτουμε κάποιες δικές μας εντυπώσεις. Σίγουρα φύγαμε πλουσιότεροι, σοφότεροι, και σκεπτικοί από το event αυτό.
O Αχιλλέας Γαβριηλίδης, δούλευε σαν ψυχολόγος, και μας εξήγησε πως οι παιδικές του αναμνήσεις, αλλά και οι επαγγελματικές του εμπειρίες τον μετασχημάτισαν, και εν τέλει να ασχοληθεί, μέσω των Αγγελων Χαρας, με το επάγγελμα του care clown, στο οποίο ανακάλυψε πως ήταν πολύ καλός. Αλλωστε, ακόμα και από την αρχαία Ελλάδα, ο Γέλως είχε θεραπευτικό σκοπό. Το γέλιο αποτελεί πολλές φορές, θεραπευτική μορφή θεραπείας. Μας απαρίθμησε τις βασικές δεξιότητες που πρέπει να έχει ένας care clown.
1. Απ….ή και σεβασμός.
2. Ενσυναίσθηση. Μπες στα παπούτσια του άλλου!
3. Π…ί..ι. (no spoilers here).
4. Ευαλωτότητα. Ας μην παίρνουμε τον εαυτό μας πολύ στα σοβαρά. Αν όλοι μας “φορούσαμε μία κόκκινη μύτη, ο κόσμος θα ήταν διαφορετικός¨.
5. Χ…..ά. (Δείτε την ομιλία του. Μην σας τα λέμε όλα εμείς!)
Τελικά δεν είναι και πολύ παράξενα τα απαραίτητα skills, ε?
Ακόμα ένας ψυχολόγος πήρε τον λόγο για την επόμενη ομιλία. O Ιωάννης Νικολάου, αν και μέτριος μαθητής στα σχολικά του χρόνια, κατάφερε να γίνει καθηγητής Διοίκησης Ανρωπίνου Δυναμικού (ενώ όταν δήλωσε την σχολή της ψυχολογίας, το έκανε επειδή του θύμιζε την ΦΙΛΟΛΟΓΙΑ). Στην ομιλία με τίτλο “Στην τύχη (δεν) το επέλεξα”, μας περιέγραψε πως έφτιαξε λεμονάδα με τα λεμόνια που το έδωσε η ζωή, αλλά δεν είναι όλοι τόσο τυχεροί όσο αυτός, και είναι ζωτικής σημασίας να προωθήσουμε περισσότερο τον θεσμό του επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία, αλλά και του επανα-προσανατολισμού. Παραθέτοντας μία έρευνα της https://www.ethaae.gr/el/ (1 στους 2 φοιτητές δεν ολοκληρώνουν τις σπουδές τους κ.α.) και του ΟΟΣΑ (μόλις 1 στους 2 μαθητές έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες επαγγελματικής καθοδήγησης), τόνισε την σημασία του mentoring στο carreer counseling (ακόμα και στην ενήλικη ζωή μας!!), και ανέφερε κάποια εργαλεία σαν την raiesec taxonomy. Ανέφερε πόσο χρήσιμο είναι να συναναστρέφεσαι με ομοϊδεάτες σου (συμφοιτητές, συναδέλφους και καθηγητές) που, άθελα τους ίσως, λειτουργούν ως μέντορες. Έδωσε έμφαση στην σημασία του reskilling και του upskilling, ειδικά αν θέλουμε να μειώσουμε το brain drain. Έκλεισε, κάνοντας αναφορά στις δουλειές που θα χαθούν λόγω αυτοματισμών και τεχνητής νοημοσύνης. A! Αν είστε νέος απόφοιτος, ρίξτε μία ματιά στο https://job-pairs.gr όπου παρέχει εθελοντικά επαγγελματικό προσανατολισμό!!!
Μιας και μιλάμε για επαγγελματικό προσανατολισμό, κάποια στιγμή, στο κόκκινο χαλάκι πάτησε η Μαρίκα Λάμπρου η οποία αποφοίτησε ως χημικός μηχανικός, και στην πορεία της έψαξε και αυτή να βρει κάτι άλλο για να έχει ως επάγγελμα. Η μία δουλειά, έφερνε την άλλη, έπειτα έγινε Product manager, και εν τέλει Product MAnager σε έναν κολοσσό Πληροφορικής στην Βιέννη. Ενας μέντορας της, την είχε συμβουλέυσει πως “Οι καριέρες δεν προσχεδιάζονται. Οι καριέρες προετοιμάζονται, μέχρι να βρεθούν οι κατάλληλες ευκαιρίες που περιμένουν για λίγο να τις αρπάξεις”. Ετσι, κάθε μέρα “έκανε προπόνηση”, περιμένοντας το επόμενο βήμα, και προσπαθούσε πάντα να ενδυναμώνει τις ομάδες στις οποίες ήταν μέλος. Εκανε την δουλειά της όσο καλύτερα μπορούσε. Καταλήγει πως για να πετύχεις, χρειάζεσαι ένα “διπλό πρόσωπο” σαν την φωτογραφία.

Χρειάζεσαι δηλαδή και τη ταπεινότητα, για να έχεις επίγνωση της πραγματικότητας, αλλά χρειάζεσαι και τη φιλοδοξία για να μπορείς να προσπερνάς τα λάθη και τις ατυχίες. Αλλά ως επιτυχία, πρέπει να ορίζουμε όχι τα έπαθλα και τα βραβεία, αλλά τις συναρπαστικές εμπειρίες και αξιομνημόνευτες διαδρομές. Στο τέλος θα θυμόσαστε τους συνοδοιπόρους σας, αυτούς που σας βοήθησαν, και αυτούς που βοηθήσατε.
Ο κύριος Μαρινάκης στην αρχή έθεσε ένα ερώτημα, του οποίου η απάντηση έμοιαζε προφανής και στην συνέχεια αποδόμησε τον τρόπο σκέψης και επιλογής μας (spoiler: εν μέρει μας επέδειξε πως κάνουμε λάθος, όχι μόνο εμάς αλλά ένα δείγμα χιλιάδων ερωτηθέντων μιας έρευνας). Το κεντρικό του μήνυμα, μοιάζει με αυτό του Abid Shamden (βλ. παρακάτω). Χρειάζεται ενημέρωση, και πρόσβαση στην εκπαίδευση, αλλά και βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης! Ήταν η δεύτερη φορά κατά την εκδήλωση που έγινε αναφορά σε γενοκτονία, αυτή τη φορά στην Αφρική, μεταξύ δύο φυλών της Ρουάντα.
Οσο και αν δεν το αναμέναμε, η κύρια θεματική της ομιλίας, ήταν ο ρατσισμός, και πως αυτός θα υπάρχει πάντα ακόμα και αν εξαλείψουμε το σημαντικότερο παράγωγο του. Στην ομιλία του νομίζω με κάθε φράση του, έθετε έμμεσα ερωτήματα και έδινε τροφή για σκέψη. Συνέδεσε δημογραφικά χαρακτηριστικά (πχ ανεργία, εισόδημα, πρόσβαση στην εκπαίδευση, εγκληματικότητα), καταλήγοντας πως ο ρατσισμός είναι φαύλος κύκλος, αφού κάποιοι ευνοημένοι έχουν βελτιωμένα αυτά τα δημογραφικά, ενώ κάποιοι πιο “άτυχοι”, όχι. Εμμέσως πλην σαφώς τόνισε την σημασία της εγγραματοσύνης (ένας από τους λόγους μάλλον που ασχολείται με την εκλαΐκευση και διάχυση της επιστήμης των οικονομικών), που αποτελεί εχθρό της εγκληματικότητας και του ρατσισμού (σ.σ. όταν δείτε την ομιλία του στο youtube θα καταλάβετε γιατί ονόμασε την ομιλία του “το πρόβλημα της κότας¨).
Κατέληξε λέγοντας πως παγκοσμίως, ενώ τα ρατσιστικά φαινόμενα μειώνονται, ο ρυθμός εγκλεισμού στις φυλακές μεγαλώνει. Παραδόξως…
“6 στους 10 αποφυλακισθέντες, επιστρέφουν στα καταστήματα κράτησης” μας είπε ο Γιώργος Τράντας, με την ιδιότητα του Διευθυντή Σχολείου Δεύτερης Ευκαιρίας των φυλακών Λάρισας, και μίλησε για τις προεκτάσεις της λέξης “ευκαιρία”. Στον Προφήτη, ο Χαλίλ Γκιμπράν λέει πως δεν φταις επειδή σκόνταψες σε μία πέτρα, αλλά φταις επειδή δεν μετακίνησες την πέτρα για να μην σκοντάψει άλλος…..
Ολοι ζητούν μία δεύτερη ευκαιρία, αλλά αυτό σημαίνει ότι έχει υπάρξει μία χαμένη πρώτη ευκαιρία. Το εκπαιδευτικό σύστημα θα έπρεπε πρώτα να λύσει το πρόβλημα της σχολικής διαρροής πρωτίστως. (Αναβάθμιση της ποιότητας της εκπαίδευσης όπως λέγαμε παραπάνω). Αφηγήθηκε επίσης μία ιστορία ενός έγκλειστου, που μας θύμισε την ταινία (αληθινής ιστορίας) Un Triumph.
Διαβάστε επίσης:
Κάποια στιγμή, στον προβολέα των ομιλητών εμφανίστηκε η Χριστίνα Βαλαγγούτη και μας είπε τόσα νέα πράγματα, σχετικά με την (απλή κατά τα άλλα) διαδικασία διατροφής στο διάστημα. Εσείς ξέρατε ότι ένα ψίχουλο μπορεί να προκαλέσει μέχρι και θάνατο στο διάστημα? Επίσης, μου έλυσε την απορία, “γιατί κανείς αστροναύτης δεν επιστρέφει πιο παχύς από το διάστημα?”. Το καλό φαγητό είναι φροντίδα, και δεν είναι μόνο θερμίδες.
Τα φαγητά που δίνονται στις διαστημικές αποστολές ωστόσο, δεν αντικατοπτρίζουν τις κουζίνες (και κατ’΄ επέκταση τις κουλτούρες) των αστροναυτών. Θα πρέπει σιγά σιγά να υπάρχει μία κουλτούρα συμπερίληψης και σε αυτό. Το διάστημα δεν είναι αποκομμένο από την Γη, και πολλές εφευρέσεις (πρωτόκολλα ασφάλειας τροφίμων, τροφές μακράς διαρκείας) που έχουν γίνει για εκεί, μπορούν να βελτιώσουν την ζωή στον πλανήτη μας εξίσου. Μετά από τόσα χρόνια μελέτης και τεχνολογικών βελτιώσεων σε αυτήν την μηχανή καινοτομίας που ονομάζεται διάστημα, κάθε φαγητό που δίνεται σε αστροναύτες (ανθεκτικό, συμπυκνωμένο και εύπεπτο), μπορεί να δίνεται σε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη (πχ θύματα μιας φυσικής καταστροφής ή πρόσφυγες πολέμου).

O Abid Shamden, μας συγκίνησε, αφού περιέγραψε μία φρικτή κατάσταση που έζησε η κοινότητα του στο ΙΡΑΚ, με την καταστροφή από τον ISIS αλλά και τις δυσκολίες που ακόμα αντιμετωπίζει η γενέτειρα του, από αυτή την γενοκτονία, με χιλιάδες νεκρούς και αγνοούμενους. “Κανείς δεν έχει σαν όνειρο, το να περάσει την ζωή του σε προσφυγικές δομές”, είπε.

Ο συνεχόμενος εκτοπισμός πληθυσμού, έχει προξενήσει (μεταξύ άλλων) μεγάλες ανάγκες μετεκπαίδευσης και παροχής πρόσβασης σε βασική εκπαίδευση.

Μέσω της NADIA’s innitiative, αυτός και άλλοι επιβιώσαντες, υλοποιεί τις community- driven ιδέες του για βραχυπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη (για πρόσβαση σε νερό, εκπαίδευση, περίθαλψη, επιχειρηματικότητα κ.α.) και επιδιόρθωση των υποδομών. Οσοι παρακολουθήσαμε την ομιλία, κάναμε το πρώτο βήμα, δηλαδή μάθαμε για την γενοκτονία των Yazidis.
Μπορούμε να βοηθήσουμε ωστόσο, κάνοντας ένα δεύτερο βήμα. Θα σας προτείνουμε να δείτε την ομιλία του όταν “ανέβει” στο youtube, για να δείτε αναλυτικά αυτό το βήμα (spoiler: ακόμα και ο διαμοιρασμός ιστοριών από επιζήσαντες, είναι πολύ σημαντικός!).

Μιας και λέμε για αφήγηση ιστοριών, η Δέσποινα Κανακόγλου είχε στο ένα αυτί να της μιλάει η κατάθλιψη λόγω ενός ντόμινο απωλειών (που έφτασε σε σημείο να την ετεροπροσδιορίζει), και από το άλλο άκουγε την γνώμη των άλλων για το πως πρέπει να πενθεί κάποιος (ελληνικό φαινόμενο αυτή η ανώριμη στάση). Oταν ένιωθε πως όλοι προχωρούνε, και αυτή έμενα στάσιμη, ο κόσμος της κατέρρεε, έπεσε πάνω στην μόνη ερώτηση που έχει σημασία. “ΠΟΙΑ ΕΙΣΑΙ?”. Πως αυτό-προσδιορίζεσαι (πέραν της ηλικίας, θρησκείας και λοιπών πεποιθήσεων)? Ένα ερώτημα που οφείλουμε όλοι να ρωτάμε συχνά, μιας και όταν μαθαίνουμε την απάντηση, η ζωή γίνεται καλύτερη. Κατέληξε πως η εξιστόρηση εμπειριών και στιγμών (όχι μόνο σε ένα κρεβάτι ψυχιάτρου), είναι μία μορφή θεραπείας. Και η Δέσποινα ήταν καλή σε αυτό.
Σας θυμίζει και εσάς το μήνυμα του Αχιλλέα Γαβριηλίδη?
Μπορούσε να πυροδοτήσει μία συζήτηση ακόμα και αν οι συνθήκες δεν είναι καθόλου κατάλληλες. Είχε (και ακόμα έχει προφανώς) την δεξιότητα να ερμηνεύει ένα σύνθετο μήνυμα και να το μετατρέπει σε απλούστερο. (Προσωπική σημείωση. Μου θυμίζει κάποιους αλλοδαπούς μαθητές, που έρχονται στις ελληνικές τάξεις και χωρίς να μιλάνε την γλώσσα, αναγκάζονται να “κολυμπήσουν στα βαθιά”. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, πολλοί συμμαθητές τους να γίνονται ακούσια τους, οι μεταφραστές τους, κάτι που τους δίνει πολλά εφόδια.)
Αξιοποίησε αυτή την ικανότητα (αφού πρώτα έδειξε πολύ επιμονή, αλλά και ανοχή στα αποθαρρυντικά σχόλια) για να δημιουργήσει μία βάση 70.000 ακροατών (ακόμα και αν κάποιοι δεν δέχονται ότι το κάνει ως εργασία, αλλά ως χόμπι. Δέσποινα, do not worry about that. Ευτυχώς υπάρχουν πολλοί σαν εσένα, και ιδιαίτερα επιτυχημένοι). Με τα “όχι” χτίζεις την καριέρα και τη ζωή σου, και όχι με το people pleasing. Εκανε λάθη και πήρε λάθος αποφάσεις, αλλά οι κρίσεις περνάνε. Γενικότερα, μην ακούτε τις γνώμες των άλλων…..
Παρομοίως, “Μάθετε να ακούτε, αλλά μην ξεχνάτε πως η γνώμη των άλλων δεν μας οφελεί πάντα”, μας είπε και η Χριστίνα Τριποδιανάκη. Αυτό και άλλες 12 συμβουλές έδωσε, και για εμάς, ξεχώρισαν τα παρακάτω:
Να είστε πρόθυμοι να μάθετε καινούρια πράγματα, και να δουλέψετε σκληρά. Αλλά άμα δουλέψετε σκληρά, είναι σίγουρο ότι θα κάνετε λάθη. Ο εαυτός μας αλλάζει διαρκώς, μαζί με όλα στον κόσμο γύρω μας, και όλα έχουν κάτι να μας διδάξουν, και όλοι μαζί Μεταβάλλουμε τον κόσμο. Σήμερα θεωρούμε ως τέλειο κάτι, που αύριο μπορεί να είναι τέλειο για κάποιον άλλον, και για εμάς γεμάτο ατέλειες.
Η δημοσιότητα έχει αρνητικές συνέπειες, αν είναι αυτοσκοπός. Το να είσαι αθέατος, και να αφήνεις τα πεπραγμένα σου (το “κάτι κατάφερα και εγώ”) να μιλούν για σένα, μάλλον σε κάνει να ζεις καλύτερα.
Δεν έχασε ποτέ κανένας, ο οποίος έλεγξε τουλάχιστον δύο φορές αυτό που επρόκειτο να πει η να στείλει. Κάντε παρέα (είτε φυσική είτε εικονική) με καλύτερους από εσάς ανθρώπους. Θα σας βοηθήσει να γίνετε και σεις καλύτεροι. Να ψάχνετε την υποστήριξη στους δικούς σας ανθρώπους. Θα είναι εκεί όταν θα έχετε απογοητευτεί, και θα σας δώσουν ώθηση. Αλλά να μην ξεχνάτε ότι οι καλοί λογαριασμοί, κάνουν τους καλούς φίλους. Μην αφήνετε ασάφειες να αιωρούνται. Η σωστή επικοινωνία μπορεί να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα….
Προς το τέλος, τον λόγο πήρε η Cecilie Fjellhoy ξεκινώντας με αυτοσαρκαστικό ύφος. “Ναι είμαι το κορίτσι από το Tinder Swindler του Netflix”. Τελικά, το να έχουν όλοι γνώμη για κάτι, δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο. Επικεντρώθηκε στη μάστιγα του victim blaming, και μας ανέλυσε τι ακολούθησε μετά την προβολή του ντοκιμαντέρ (9 μήνες πριν). Ως κοινωνία, δεν μαθαίνουμε από τα λάθη μας, και έχουμε την τάση να λέμε “σε μένα δεν μπορεί να συμβεί αυτό”, ενώ συγχρόνως τείνουμε να εκθειάζουμε (και πολλές φορές να υποστηρίζουμε ακόμα και με δωρεές ή views, likes, subscriptions) τους εγκληματίες που ξεφεύγουν από την δικαιοσύνη. Χρειαζόμαστε καλύτερους νόμους, αλλά και εμείς ατομικά, πρέπει να ενθαρρύνουμε τους ανθρώπους να μιλάνε ανοιχτά, χωρίς να φοβούνται το στίγμα της θυματοποίησης.
Συγχαρητήρια σε όλη την διοργανώτρια ομάδα και σε όσους ανέβηκαν πάνω στο stage (ομιλητές και καλλιτέχνες). Και του χρόνου!